سیستم اجرایی با تحلیل دقیق برنامه‌های پیشین آمایش سرزمین، سطوح اجرایی را ارزیابی کرده، شکاف‌های پایدار را شناسایی می‌کند و به تعارضاتی که مانع پیشرفت بوده‌اند، می پردازد. این بررسی، ضرورت وجود یک چارچوب پویا را که بتواند با چالش‌های در حال تحول آمایش سرزمین سازگار شود، روشن می‌کند. سه مؤلفه اصلی در این چارچوب عبارتند از: اهداف سرزمینی که اولویت‌های فضایی را تعیین می‌کند، اهداف بخشی که از ارتباط موضوعی اطمینان حاصل می‌کند، و مقررات فضایی که بنیان قانونی لازم برای اجرا را فراهم می‌کند. این مؤلفه‌ها در سه بُعد- زمانی (اولویت‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت)، بستر اجرایی (موضوعی یا فضایی) و مقیاس عملیاتی (ملی، منطقه‌ای و محلی) -هماهنگ می‌شوند تا تطابق کامل در زمینه‌های متنوع به‌دست آید.
این ساختار با بهره‌گیری از مطالعات موردی جهانی، برنامه‌های اقدام موضوعی- فضایی را تدوین می‌کند که به نیازهای خاص هر دو بخش فضایی و غیرفضایی در برنامه هفتم توسعه پاسخ می‌دهد. این برنامه با پرداختن به چالش‌های موجود در برنامه‌های میان‌مدت، عدم قطعیت‌ها و موانع احتمالی را شناسایی کرده و فرآیند اجرایی را تسهیل می‌کند. برای حمایت از اجرای مؤثر، چارچوب ابزارهای ضروری مانند بستر قانونی محکم، هماهنگی اجرایی شفاف، منابع مالی اختصاصی و مکانیسم‌های مشارکت عمومی- خصوصی را معرفی می‌کند. هر ابزار به طور خاص برای حل چالش‌های مشخص طراحی شده و رویکردی یکپارچه برای حاکمیت ایجاد می‌کند.
علاوه بر این، چارچوب مورد نظر بر اهمیت وجود یک واحد نظارت مرکزی برای پایش اجرا در میان دستگاه‌های اجرایی تأکید دارد که هماهنگی بین سازمان‌ها را بهبود می‌بخشد. مکانیسم‌های مالی برای هدایت سرمایه‌گذاری‌ها از بخش‌های عمومی، خصوصی و نیمه‌خصوصی شکل می‌گیرد که ضمن شناسایی خلأها، بخش خصوصی را به مشارکت تشویق می‌کند. برنامه‌های توسعه ظرفیت نیز با ارائه برنامه‌های آموزشی به ذی‌نفعان و تخصیص بودجه ساختارمند، توانمندی نهادهای اجرایی را برای تحقق اهداف آمایش سرزمین افزایش می‌دهد.
در نهایت، چارچوب شامل یک مؤلفه جامع نظارت و ارزیابی است که همه جوانب اجرای طرح را بررسی می‌کند. روش‌های ارزیابی متناسب، شامل رویکردهای کیفی و کمی، به ایجاد یک پایگاه داده مرکزی برای پایش پیشرفت برنامه هفتم توسعه کمک می‌کند. این ارزیابی پیوسته اطمینان می‌دهد که چارچوب نه تنها به‌عنوان رویکردی هدفمند برای اجرای سند آمایش سرزمین عمل می‌کند، بلکه به‌عنوان مدلی قابل تکرار برای طرح‌های آینده نیز قابل استفاده است. با حمایت از رویکردی سیستماتیک و پایدار برای آمایش سرزمین، این چارچوب قابلیت اجرایی در زمینه‌ها و چالش‌های متنوع را دارد.