تحول شهری پس از نفت: رویکردهای اروپایی در برنامه‌ریزی برای منطقه GCC
اقتصاد کشورهای حوزه خلیج فارس مدت‌هاست که به درآمدهای نفتی برای رشد و توسعه متکی بوده است. اگرچه این وابستگی به شهرنشینی سریع و دستاوردهای مالی قابل توجهی منجر شده، اما آسیب پذیری‌های اقتصادی نیز به همراه داشته است. در این ارائه، به بررسی چگونگی الهام‌گیری از مدل‌های برنامه ریزی اروپایی برای ارائه استراتژی‌های نوآورانه متناسب با نیازها و واقعیت‌های کشورهای این منطقه پرداختم.
در این بحث، نشان دادم که چگونه کشورهای حوزه خلیج فارس در حال اجرای رویکردهای جدید در برنامه‌ریزی و توسعه هستند که هدف آن‌ها ایجاد سیستم‌های اقتصادی متنوع است. این رویکردها با ادغام برنامه ریزی فضایی و سیاست‌های اقتصادی هدفمند، به ترویج نوآوری، جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و پیوند دادن اقتصادهای محلی با بازارهای جهانی کمک می‌کنند. این استراتژی‌ها شباهت زیادی به ابتکارات شهری در اروپا دارند، جایی که تمرکز بر تنوع اقتصادی، توسعه زیرساخت‌ها و طراحی شهری پایدار به رشد متعادل‌تر و مقاوم‌تر منجر شده است.
در این ارائه همچنین چارچوب‌های نهادی، سازوکارهای حکمرانی و ساختارهای سیاست‌گذاری که به موفقیت مدل‌های برنامه‌ریزی اروپایی کمک کرده‌اند، تحلیل شد. به چگونگی انطباق این عناصر برای پاسخگویی به ویژگی‌های فرهنگی، محیطی و اقتصادی منطقه پرداختم و همچنین به چالش‌های موجود در تطبیق این مباحث، از جمله توزیع منابع، پیچیدگی‌های حکمرانی و تفاوت‌های سرعت توسعه شهری میان کشورهای این منطقه اشاره کردم.
با مقایسه استراتژی‌های برنامه ریزی اروپایی و ابتکارات نوظهور در حوزه خلیج فارس، فرصت‌هایی برای انطباق و همکاری برجسته شد. این مقایسه بر ظرفیت انتقال دانش تأکید کرد، جایی که کشورهای این منطقه می‌توانند از تجارب اروپایی بهره‌مند شوند و هم‌زمان چالش‌های منحصربه‌فرد خود را برطرف کنند.
در پایان ارائه، تأکید کردم که گذار به آینده‌ای پس از نفت مستلزم رویکردهای جسورانه و سازگار در برنامه‌ریزی است. بهره‌گیری از بینش‌های مدل‌های اروپایی، در عین احترام به هویت متمایز حوزه خلیج فارس، می‌تواند این منطقه را در ساخت سیستم‌های شهری مقاوم و چارچوب‌های اقتصادی پایدار یاری کند. این مسیر تحول‌آفرین نه تنها برای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) حیاتی است، بلکه می‌تواند به‌عنوان مطالعه موردی برای سایر اقتصادهای وابسته به نفت که به دنبال آینده‌ای پایدارتر هستند، عمل کند.
تصاویر :
برج خلیفه، بلندترین ساختمان جهان و نماد دبی (عکس از دان کراسلند، ۲۰۱۰).
منطقه مالی ملک عبدالله (KAFD)، یک توسعه جدید در نزدیکی جاده ملک فهد در منطقه العقیق ریاض، عربستان سعودی (عکس از Core GBC، ۲۰۱۲).